شناسایی و اولویت‌بندی عوامل اثرگذار بر توسعه آموزش عالی ایران (بررسی در سه حوزه آموزش، پژوهش و فناوری)، غلامرضا معمارزاده طهران، محمدرضا مردانی

تحقق اهداف و برنامه‌های توسعه کشور در حوزه آموزش عالی مستلزم تأمین پیش نیازها و بسترهایی است که با بهره‌گیری از توان و ظرفیت موجود، مسیر تعالی در این عرصه را هموار کرده و شتاب فزاینده‎ای به آن بدهند. در این میان، تعیین مؤلفه‌ها و شاخص‌های توسعه آموزش عالی کشور به‌منظور تدوین الگویی برای برنامه‌ریزی در این حوزه از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. این مقاله با هدف شناسایی و اولویت‌بندی عوامل اثرگذار بر توسعه آموزش عالی ایران در سه حوزه آموزش، پژوهش و فناوری که سه کارکرد اصلی این نظام می‌باشند، ابتدا به مطالعه و شناسایی مؤلفه‎های اثرگذار بر این حوزه پرداخته و سپس با بررسی نحوه و میزان اثرگذاری و مشارکت هریک از این عوامل در توسعه آموزش عالی، به تعیین و تبیین اولویت‌‎بندی این عوامل در ارتباط با توسعه آموزش عالی می‎پردازد. تحقیق حاضر از نوع توسعه‌ای بوده و روش آن توصیفی و پیمایشی می‌باشد و ناظر به زیرساخت‌های مفهومی و کلان در حوزه آموزش عالی است. در این تحقیق به‌منظور ارائه مدل اولیه از روش مطالعه کتابخانه‌ای، مطالعات میدانی به همراه مصاحبه با خبرگان بهره گرفته شده است. همچنین به ‌منظور جمع‌آوری اطلاعات به‌وسیله پرسشنامه از خبرگان نظرسنجی شده است و با استفاده از روش‌های آماری بهینه‎سازی مقیاس[1] و تحلیل چند متغیره، داده‌های تحقیق تحلیل شده است. به واقع در ساختاری روشمند، سعی بر آن بوده است که نظرات خبرگان، اسناد بالادستی، منابع و مراجع موجود و همچنین رویکردها و رهیافت‌های جاری و محتمل مورد تحلیل و بررسی قرار گیرند تا در نهایت عوامل اثرگذار بر توسعه آموزش عالی ایران و اولویت‎بندی آنها در بخش‌های سه‎گانه (آموزش، پژوهش و فناوری) شناسایی و تبیین گردند.